Apple’ın, Hükûmetin İsteği Doğrultusunda Rusya’daki App Store’dan Onlarca VPN Uygulamasını Sessiz Sedasız Kaldırdığı Ortaya Çıktı

2022’den beri devam eden Rusya-Ukrayna savaşı kapsamında birçok teknoloji devi Rusya’da faaliyetlerini durdurmuştu. Apple da bunlardan biriydi. Şirket, eserlerin satışlarını askıya alırken Apple Hisse üzere hizmetlerini de kesmişti. Fakat App Store hizmet vermeye devam ediyordu. Ülkedeki kullanıcılar da gelen yaptırımlar nedeniyle VPN’lere yöneliyorlardı.

Şimdi ise bu bahiste Apple’ı tenkit yağmuru altında bırakan bir gelişme yaşandı. Şirketin Rus hükûmetinin isteklerine uyarak VPN uygulamalarını Rusya’da kaldırdığı ortaya çıktı.

2024 yazında 60 VPN Rusya’daki App Store’dan kaldırıldı

VPN uygulamalarının kaldırılması, GreatFire tarafından yayımlanan ve AppleCensorship datalarına dayanarak oluşturulan rapor ile keşfedildi. Buna nazaran şirket, sadece 2024 yazında 60 adet VPN’yi Rusya’daki App Store’dan sessiz sedasız kaldırdı. Savaş başladığından beri ise toplam 98 uygulamanın kaldırıldığı bildirildi.

Kaldırılan uygulamalar ortasında ExpressVPN, NordVPN, Proton, Norton Secure üzere hem yasal hem emniyetli VPN sağlayıcıları da bulunuyor. Rusya’nın yasakladığı 25 VPN’den çok daha fazlasının kaldırılmış olması da dikkat alımlı. Apple’ın bu yaklaşımı sansür uyguladığı söylemleriyle tenkit altında. Birçok kişi, şirketin ülkedeki sansür uygulanması konusundaki rolü ve şeffaflığı konusunda kaygılı olduğunu belirtiyor.

 GreatFire’dan Benjamin İsrail, Apple’ın 60 VPN uygulamasını kaldırmasını sadece telaş verici değil, tıpkı vakitte “dijital özgürlük ve saklılığa direkt bir tehdit” olarak nitelendirdi. Şirketin şeffaflık ve yasal süreç olmadan büsbütün tek taraflı bir formda uygulamalara erişimi kısıtlamasının hükûmet sansüründen bir farkı olmadığını ve kabul edilemez olduğunu da ekledi. Şirketten açıklama gelmesi gerektiğinin de altını çizdi.

Apple’dan şimdi mevzu hakkında resmî bir açıklama yok. Şirket, muhtemelen Rusya’nın katı internet maddelerine uymak için bu VPN’leri kaldırdı. Zati daha evvelki açıklamalarında ülkelerin kurallarına uymakla yükümlü olduğunu belirtmişti. Rusya’da Apple Music’ten Apple TV+’a kadar birçok hizmet hâlâ aktif. Şirket, pazarı büsbütün kaybetmemek için hükûmetten gelecek bir kısıtlama ihtimaline karşı VPN’leri kaldırmış olabilir.