ChatGPT ile sohbet edenler, kendilerini daha mı yalnız hissediyor?

Son yıllarda, yapay zeka temelli sohbet botlarının beşerler üzerindeki tesiri giderek daha fazla ilgi çekiyor. OpenAI ve MIT Media Lab tarafından yapılan iki yeni araştırma da, kullanıcıların ChatGPT ile geçirdikleri vakit arttıkça kendilerini daha yalnız hissettiklerini ortaya koydu.

Henüz hakem kontrolünden geçmeyen bu çalışmalar, insan ve yapay zeka etkileşimlerinin ruhsal tesirlerini derinlemesine incelemeyi amaçlıyor. MIT Media Lab’in çalışmasına nazaran, ChatGPT’yi daha ağır bir formda kullanan şahıslar, genel olarak artan yalnızlık ve azalan toplumsallaşma belirtileri gösterdi. Farklı bir halde, ChatGPT ile yapılan sohbetlerin tipi, bu ruhsal tesirler üzerinde belirleyici bir rol oynadı. Örneğin şahsî mevzular kısa vadede yalnızlık hissini artırabiliyor, genel mevzular kullanıcıların ChatGPT’ye olan duygusal bağımlılıklarının artmasına yol açabiliyor.

Özellikle, insan bağlarında duygusal bağlanma eğiliminde olan iştirakçiler, ChatGPT’ye daha kolay itimat geliştirdi ve bu süreçte daha yalnız hissettiklerini tabir etti. Lakin, ChatGPT’nin nötr bir tonda konuştuğu sesli modun bu tesirleri bir nebze azalttığı gözlemlendi.

OpenAI’nin gerçekleştirdiği öbür çalışma, 40 milyonun üzerinde ChatGPT etkileşimi ve amaçlı kullanıcı anketlerini tahlil ederek daha geniş bir perspektif sundu. Bu çalışmanın en dikkat cazibeli bulgularından biri, kullanıcıların büyük çoğunluğunun ChatGPT ile derin ve duygusal konuşmalar yapmaktan kaçındığıydı. OpenAI, “duygusal olarak söz edici etkileşimlerin” sadece muhakkak bir kullanıcı kümesinde ağır halde gözlemlendiğini belirtti. Bu durum, MIT’nin kaygı verici bulgularının, genel kullanıcı tabanı için daha hudutlu bir ölçekte geçerli olabileceğini ortaya koyuyor.

Bu ortada, her iki çalışmanın da dikkat çeken sınırlamaları bulunuyor. MIT’nin araştırması sadece dört haftalık bir süreyi kapsarken, denetim kümesi bulunmadığı için sonuçlar daha genelleştirilemez nitelikte. OpenAI’nin çalışması ise 28 günlük bir tahlil müddetine dayanıyor. Tekrar de, bu çalışmalar yapay zeka ile beşerler ortasındaki etkileşimlerin ruhsal tesirlerinin varlığına dair güçlü işaretler sunuyor.

Bu çalışmalar, yapay zekanın hayatımızdaki artan rolü üzerine yeni soruları beraberinde getiriyor. ChatGPT üzere sohbet botlarının toplumsal bağlantılar ve yalnızlık üzerindeki tesirleri daha ayrıntılı araştırılmaya bedel görünüyor. Beşerler, yapay zeka ile sağlıklı bir münasebet kurarken, bu teknolojilerin duygusal ve toplumsal hayatımız üzerindeki tesirlerini anlamak kıymetli olacak.