Oyunlardaki ‘Yükleniyor’ Ekranı Neden Var?

Oyun dünyası yeni teknolojiler ve tekniklerle her yıl evrilmeye ve gelişmeye devam ediyor. Lakin oyunların başlangıcından bu yana değişmeyen tek bir şey var: Yükleme ekranı.

Oyunları başlattığımızda, kaldığımız yerden devam etmek istediğimizde yahut kısımlar ortasında geçiş yaparken her oyunda yükleme ekranlarıyla karşılaşıyoruz. Pekala, bu yükleme ekranları neden var?

“Yükleniyor” ekranı neden var?

Her bir görüntü oyununda gördüğümüz yükleme ekranlarının aslında tek bir temel nedeni var: Oyunda göreceğimiz yazılardan bir ot modülüne, karakterimizin üzerindeki tek bir piksel renkten koca binalara kadar her şey bu süreçte bilgisayar tarafından ‘transfer ediliyor’.

Bu noktada “E biz oyunu esasen indirmedik mi, öteki nereye transfer ediyoruz?” diye sorabilirsiniz. Bu sorunun yanıtıysa bir bilgisayarın çalışma mantığında yatıyor.

Yükleme ekranında neler yaşanıyor?

Bilgisayarımıza indirdiğimiz her şey, hard disk ya da SSD biçiminde olan depolama araçlarında kalıcı olarak saklanıyorlar. Ama bu belgeler, biz onları açmadıkça yahut onlara ait bir talep göndermedikçe bilgisayar tarafından işlenmiyor, yalnızca varlığını sürdürüyor.

Bunun için bir müzik ya da fotoğraf indirdiğiniz durumda, bu evrakları açtığınızda neler yaşandığını kısaca anlatalım: Depolama ünitesinde bulunan evrakların bilgileri, ‘geçici data deposu’ olarak misyon yapan DRAM’lere aktarılıyor. Hani bilgisayar özelliklerimizde 8 ya da 16 GB olarak yazan, ince dikdörtgen yapıdaki şu kesimlere.

Oyunlarda ve akla gelebilecek her türlü süreçte de tıpkı süreç işliyor. Bir oyunda bulunan, ‘asset’ olarak isimlendirilen tüm gereçler, oyunu çalıştıran kodlar ve kayıt evrakları üzere tüm veriler, oyunu başlattığımızda ya da bir kısım atladığımızda kalıcı depolamadan süreksiz depolamaya aktarılıyor.

HDD ve SSD ortasındaki fark da burada ortaya çıkıyor: Depolama ünitenizin yazma suratı ne kadar yüksek olursa, bilgiler o kadar süratli bir halde RAM’e aktarılıyor.

Peki evraklar neden direkt SSD’den okunmuyor, DRAM’e ne gerek var?

DRAM olarak tanımlanan bu üniteler, bir SSD’den bile binlerce kat daha hızlı data okuma ve yazma suratına sahip. DRAM olmadan rastgele bir programı çalıştırmaya kalktığınızda, bunun için akla hayale sığmayacak mühletler beklemeniz gerekirdi.

Bu sürat o kadar yüksek ki, DRAM’e depolanan her bir bilgi RAM üzerinden sadece nanosaniyeler içinde işlenebiliyor.

Oyunların sistem ihtiyaçlarındaki RAM ölçüsü da bu yüzden kritik değere sahip:

Oyunların sistem ihtiyaçlarına baktığınızda çok farklı düzeylerde RAM gereksinimleriyle karşılaşabilirsiniz. Bu ihtiyaç, aslında bir oyunun çalışması için okunması gereken tüm kritik evrakların toplam boyutunu söylüyor. RAM kapasitesi ne kadar yüksek olursa sistem, o kadar oyun evrakını süreksiz hafızada depolayabiliyor, oyun çok daha akıcı bir biçimde çalışıyor.

RAM kapasiteniz yetersiz olduğunda ise oyun çok daha fazla takılacaktır. Bunun nedeni, RAM’iniz bu müddet boyunca ‘eski’ sayılan bilgileri evvel silmesinden ve yerine ekranda gözükecek yeni dataları getirmesinden kaynaklanıyor. Alışılmış işlemci ve ekran kartı da RAM’e gelen yeni dataları en baştan hesaplıyor.

İşlemcinin ve ekran kartının rolü ve ehemmiyeti de yeniden bu noktada devreye giriyor:

İşlemcinizin gücünün kıymeti de işte bu noktada devreye giriyor. DRAM’e aktarılan tüm datalar, işlemciniz tarafından yönetiliyor. Oyunda ekrana nereye baktığınızda ne gördüğünüz, işlemciniz ve ekran kartınız tarafından yapılan hesaplamalar sayesinde ortaya çıkıyor. Hesaplama gücü ne kadar yüksek olursa, oyun performansı da o kadar güzel oluyor.

Yükleme ekranını hızlandırmak için ne yapabilirsiniz?

Yükleme ekranlarında daha az vakit geçirmek istiyorsanız, birinci yapmanız gereken şey öncelikle depolama ünitenizi düzgünleştirmek olacaktır. Bir HDD kullanıcısıysanız, SSD’ye yükselterek birinci adımı atacaksınız.

Hazır hızlandırma konusu açılmışken, takılma üzere meseleler yaşayanlara da bir tavsiye verelim. Şayet bu problemle karşılaşıyorsanız, bu iki nedene bağlı olabilir: İşlemciniz/ekran kartınız ya da RAM kapasiteniz yetersizdir. Şayet oyunun sistem ihtiyaçlarındaki RAM ölçüsünü karşılıyorsanız, sorun birinci nedene bağlı olacaktır.

Bu etapta yeniden oyunların sistem ihtiyaçlarına bakarak sizin için en uygun olan kesimleri seçebilir ve bilgisayarınızı yükseltebilirsiniz.