Telefonlarımız Farkında Olmadan Çinli Uygulamalara Teslim Oldu: İşte Meta ve TikTok’un Tüm Sektörü Değiştiren Karanlık Kampanyası

Farkında bile olmadan telefonlarımızda Çinli uygulamalarla yaşamaya başladık. Pekala bu nasıl oldu? Meta ve TikTok’un art planda yürüttüğü kampanyalar, tüm uygulama ekosistemini kökten değiştirmiş durumda.

Teknasyon’un kurucusu Mustafa Vardalı, kaleme aldığı yazıda Meta’nın Çinli reklamverenlere sunduğu %10’luk geri ödeme sistemine dikkat çekti. Vardalı’ya nazaran bu sistem, dijital reklamcılıkta adil rekabeti büsbütün ortadan kaldırıyor. Üstelik yalnızca rekabeti bozmakla kalmıyor; Çinli şirketler bu iadeler sayesinde rakiplerinin bütçesini dolaylı olarak kendi avantajlarına çevirebiliyor.

%10’luk İade, pazarın tarafını değiştirdi: Global reklamda istikrarlar bozuldu

Meta, TikTok ve gibisi platformların yalnızca Çinli ajanslara özel sunduğu geri ödeme teşvikleri,dijital reklam dünyasında önemli bir dengesizlik yaratmış durumda. Geliştirici firmalar genelde %10-20 ortasında kâr etmeye çalışırken, Çinli reklamverenler yaptıkları harcamaların %10’una kadarını geri alabiliyor. Bu da doğal olarak, pazarda ayakta kalmaya çalışan başka şirketlerin işini bir oldukça zorlaştırıyor.

Meta’nın sunduğu teşviklerin Çinli ajansların sadece kendi ülkelerindeki değil, öbür ülkelerdeki reklamverenleri de maksat alarak portföylerine eklemesine yer hazırladığı aktarıldı. Resmi kurallara nazaran bu cins bir faaliyet yasak olmasına karşın, Meta’nın bu duruma müdahale etmediği öne sürüldü. Bu yapı sayesinde Çinli ajansların reklam kampanyalarını süratle büyüttüğü ve lokal şirketleri pazardan çekilmeye zorladığı tabir edildi.

Vardalı, kaleme aldığı yazıda bu ayrıcalıklı yapının sadece etik açıdan değil, tüzel açıdan da önemli meseleler taşıdığını ifade etti. Avrupa Birliği Rekabet Hukuku ile ABD Antitröst maddelerinin, bu çeşit tek taraflı teşvik sistemlerini yasakladığını hatırlattı. Çinli ajanslara özel olarak uygulanan geri ödeme modelinin, global reklam pazarında tekelleşmenin önünü açtığını lisana getirdi.

Meta’nın Çinli ajanslara sunduğu geri ödeme teşviklerinin yalnızca bu ajanslara avantaj sağlamakla kalmadığını belirten kaynaklar, bu durumun global pazarda birçok reklamvereni rekabetin dışına ittiğini aktardı. Daldaki bu dengesizliğin sürmesi halinde, reklam pazarının büyük bir kısmının yakın vakitte Çin merkezli ajansların denetimine geçeceği söz edildi.