Yalın İnternet Nedir, ADSL ile Farkı Ne?

Dünyada ve ülkemizde uzun yıllardır internet ilişkisi kullanılmasına karşın son kullanıcıya kadar gelerek yaygınlaşması lakin 2000’li yıllarda başladı. O devir hatırlayanlar olacaktır, her konutta bir sabit telefon çizgisi vardı ve internet kontağı bu sınır üzerinden sağlanırdı. Cep telefonlarının yaygınlaşması ile birlikte sabit sınır gereksinimi ortadan kalkınca geriye nDSL olarak da isimlendirilen yalın internet kaldı.

Yalın internet, isminden da anlaşılacağı üzere sadece internet irtibatı sağlayan bir çizgisi tabir etmektedir. Meskende sabit telefon sınırı olmasına aşina olmayanlar için garip gelebilir lakin yalın internet teknolojide yeni bir adım olarak kabul edildi. Evet öyleydi lakin ülkemizde hala tam olarak hakikat bir halde kullanılmıyor. Gelin yalın internet nedir, telefon sınırı olmadan internet nasıl bağlanır, diğer internet kontakları ile farkları nelerdir üzere merak edilen soruları inceleyelim.

Temelden başlayalım; yalın internet nedir?

Tam ismiyle Naked Digital Subscriber Line, kısaca nDSL, Türkçesi ile yalın internet; en temel tarifiyle bir telefon sınırından sabit telefon ilişkisi olmadan yalnızca internet ilişkisi alınan sistemin ismidir. Yani meskeninize gelen kablo sınırı üzerinden sabit telefon sınırı ile birlikte değil, sadece internet irtibatı aldığınız vakit bu durum yalın internet olarak isimlendirilir. 

İyi lakin tam olarak yalın internet ne demek?

Yalın interneti daha âlâ anlamanız için biraz yalın olmayan internetten bahsedelim. İnternet irtibatı yaygın olmadığı devirde her meskende bir sabit telefon sınırı vardı. Hazır kablolar kuruluyken internet servis sağlayıcıları, ki birçok birebir vakitte telefon hizmeti de sağlarlar, internet kontağını da bu kablolar üzerinden kullanıcılara dağıttılar. Bu durum şöyle bir sorun doğurdu, meskeninde sabit telefon çizgisi olmayan şahıslar internet irtibatı alamıyorlardı.

Tek bir kablo üzerinden hem internet hem de telefon ilişkisi geliyor, bunlar DLS filtresinden geçerek ayrılıyor ve ilişkiyi bu biçimde sunuyorlardı. Lakin kullanıcının konutunda sabit telefon sınırı olmayınca bu interneti alamıyor ve birebir formda iki ilişki tek kablodan verildiği için sırf konuta internet bağlatmak da mümkün olmuyordu. İşte nDLS yani yalın internet sayesinde telefon irtibatı olmadan sadece internet kontağı taşımak mümkün hale geldi.

Peki yalın internet ile ADSL ortasındaki fark nedir?

ADSL de, VDSL de, nDSL yani yalın internet de aslında konutlarımıza bakır kablolar aracılığıyla taşınan DLS yani internet kontağıdır. Temelde tıpkı görünürler ancak üstte anlattığımız üzere tek kablodan gelen iki ilişkinin DLS filtresinden geçmesi ile elde edilen internet kontağına ADSL ve VDSL, tek kablodan sırf internet ilişkisi gelmesine ise nDSL yani yalın internet denir.

Aralarındaki tek fark bu değil. ADSL, ilişkisini telefon çizgisi ile paylaştığı için çok daha düşük bir bant genişliğine sahiptir. nDSL ise yalın internet olduğu için kendine özel bir bant genişliğine sahiptir. Lakin ülkemizde elbette teknik tanımlar her vakit geçerli olmuyor. Maalesef Türkiye’deki nDSL pahaları ile Avrupa’dakileri karşılaştırdığımız vakit bizim durum pek de parlak değil.

Buraya kadar tamam, pekala yalın internet mi fiber internet mi?

Fiber internet dünyada ve ülkemizdeki en yeni internet irtibat çeşitlerinden bir tanesi. Klasik sistemde olduğu üzere eski bakır telefon kabloları üzerinden değil, özel fiber kablolar üzerinden taşınıyor. ADSL’den de, VDSL’den de, nDSL yalın internetten de çok daha süratli ve çok daha geniş bir bant genişliği sunuyor.

Elbette şayet sorduğunuz hangisini tercih etmeniz gerektiği ise bu noktada tercih her vakit size kalmıyor. Maalesef şimdi her yere fiber internet altyapısı taşınmadı ama neredeyse her yerde yalın internet irtibatı var. Üstelik fiber internet paket fiyatları, başka internet fiyatlarına nazaran çok daha yüksek. Yani biraz araştırma yaparak bütçenize ve altyapınıza uygun sistemi tercih etmelisiniz. 

Yalın internete geçiş nasıl yapılır?

Öncelikle daha evvel buradaki yazımızda anlattığımız formülleri uygulayarak bulunduğunuz bölgede internet altyapısı olup olmadığını denetim etmeniz ve şayet yoksa müracaat yapmanız gerekiyor. Ancak diyelim zati şu anda bir internet irtibatınız var ancak yalın internete geçmek istiyorsunuz, bunun için internet servis sağlayıcınızla bağlantıya geçmeniz gerekiyor.

Bazı internet servis sağlayıcıları kullanıcılarına hem sabit telefon çizgisinin hem de internet kontağının olduğu paketler sunarlar ve tek başına internet paketleri olmayabilir. Eğer mevcut sağlayıcınızda yalın internet paketi yoksa farklı servis sağlayıcılarla görüşebilirsiniz lakin şayet mevcut sağlayıcınız bu tıp bir hizmet de veriyorsa paket değişikliğine gidebilirsiniz.

Telefon çizgisi olmadan internet nasıl bağlanır?

Telefon çizgisi olmadan internet nasıl bağlanır sorusunun cevabı ile yalın internete geçiş nasıl yapılır sorusunun karşılığı aslında tıpkı. Mevcut ya da alternatif internet servis sağlayıcılarınızla irtibata geçecek ve paketinizi değiştireceksiniz. Şayet konutunuzda rastgele bir internet irtibatı yoksa servis sağlayıcınız gerekli yalın internet kablo sistemini kurarak meskeninize internet getirecektir. Aslında epey kolay bir süreçtir gözünüz korkmasın.

Yalın internet avantajlı mı bir sistem mi?

Eğer klasik ADSL sistemi ile kıyaslıyorsak evet, yalın internet çok daha avantajlı bir sistemdir. Öncelikle kullanıcılar, yalın internet kullanmak için tıpkı vakitte bir de sabit telefon çizgisi fiyatı ödememiş olurlar. Ufak bir ayrıntı üzere görünse bile aslında pek çok kullanıcı bu tıp bir durumdan şikayetçidir.

nDSL yalın internetin başka bir avantajına gelirsek elbette bant genişliği. Yalın internet, ADSL temasına nazaran daha yüksek bant genişliği sunuyor. Daha yüksek tabi lakin o kadar da gözünüzde büyüteceğiniz bir bant genişliğinden ya da süratten kelam etmiyoruz. 

Eğer kelam konusu kıyaslamayı fiber internet ile yalın internet ortasında yapıyorsak yanıt fiber internet. Fiber internet, kullanıcılarına tartışmasız çok daha süratli bir internet kontağı sunuyor. Elbette paket fiyatları biraz daha yüksek ve her yerde fiber internet irtibatı bulunmuyor ancak tekrar de imkanınız varsa fiber internet çok daha avantajlı olacaktır.

İnternet temasının telefon sınırı ile birlikte değil tek başına taşındığı yalın internet nedir, ADSL ile farkı ne gibi merak edilen soruları yanıtlayarak mevzu hakkında bilmeniz gereken ayrıntılardan bahsettik. Yalın internet kullanıyorsanız tecrübenizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.